අම්පාර තෝට්ටම එච්.ඩී. කරුණාතිලකට කවුරුත් කීවේ කරුණේ කියාය. බඩ රස්සාවට වරාලන්ද යායේ හේන් ගොවිතැන කරනා කරුණේ දවසින් වැඩි හරිය ගෙව්වේ හේනේමය. ඊට හේතුව වූයේ බැද්දේ හතී කොන
කරක් ගහන සතා සීපාවා වගක් විභාගයක් නැතිව හේනට කර පොවා වගාව ආසානාසි කිරීමය. හාවුන්ද, වල් ඌරන්ද කරුණාතිලකලාගේ ලොකුම හතුරෝ වුවත් දඬුවැට බැඳ හෝ උගුල් අටවා උන්ගේ ඒම නතර කළ හැක. එහෙත් අහසේ පියාසලනා කුරුළු සකලයෝ එසේ අඹවන්නට නොහැක. එහෙයින් කරුණාතිලකලාගේ හේන් යායේ ඇත්තෝ දහවල්ද හේන රකිති. ඉරගල වැටී දෙහෝරාවක් යද්දී හේන් යායට එන අලි නිසා රාත්තිරියද පහන් කරන්නේ හේනේ පැ‍ලේමය.
වල් සතුන් හැර වෙන බයක් තෝට්ටම හේන් කරන කරුණේලාගේ රැහේ උදවියට තිබුණේම නැති තරම්ය. ඒ සහනය අදින් දෙතුන් පෝයකට පෙර බිඳී ගියේය. ඒ තමන්ගේ අත්තා මුත්තා පවා නොදුටු සතුරෙක් නිසාය. ඒ කතාව කරුණාතිලක පවසන්නේ මෙසේය.මහත්තයෝ මේ යායේ හේන් කරන අපි කවුරුත් හරි සමගියි. මොකද එකම ඉරණමනේ අපි ඔක්කෝන්ටම තියෙන්නේ. අපි ඉරිඟු කුරහන් ටිකක් වවාගෙන, බතල මයියොක්කා ටිකක් හිටෝගෙන අහස් දියෙන් වී ටිකත් ඉහගෙන කරදරයක් නැතිව මේකේ ජීවත් වුණා.
එහෙම හිටපු අපිට එක සැරේම වුණ විනම්බෑසිය බලන්නකෝ... බුලත් කෙළ පාර ඈතට විදිමින් කරුණේ අයියා පැවැසීය.කරුණේගේ කතාව අසන්නට පුදුමය. එහෙත් එය විශ්වාස නොකරද බැරිය. ඒ බොරු කියන්නට ඔහුට වුවමනාවක් නැති බැවිනි.
එදා මම හේනට එද්දී වෙනදාට වඩා රෑ වුණා. එම රාත්තිරියේ හිත් සෝදිසියෙන් ගහේ පැලට ගොඩ වුණා. මහ රෑ ජාමේ මට පොඩි සද්දයක් ඇහුණා. මං උන්නේ ඌරෝ හරි වෙන වල් සතෙක් හරි කියලා. කෝකටත් මං ටෝච් එක එළිය කළා. ඒ එළියෙන් මම දැක්ක දේ සිහිවෙනකොට කාටත් ඇඟේ මයිල් කෙළින් වෙනවා. අඩි දෙකහමාරක් විතර කොට මිනිහෙක් පැල දිහා බලං ඉන්නවා. ඒකා රතු පාටට හුරුයි. හැඩපළු ගැහුන කෙස්ස පිටට වැටිලා තිබුණා. ඒකාගේ තොල් රතුම රතුයි. හරියට සැරට විටක් කාලා වගේ මං උන්නේ දිෂ්ටියක් කියලා. මට එක සැරේට නරක හරුපයක් කියවුණා. ඊට පස්සේ මේකා මගේ පැල් කොටේ නගින ඉනිමඟ ළඟට ආවා. කෝකටත් කියලා මං පැලේ තිබුණ රතිඤ්ඤා දෙකක් පත්තු කරලා දැම්මා. එතකොට පැනලා දිව්වා.
කරුණාතිලක කියන කුරු මිනිසා ඔහුට පෙර දුටු අයද වෙති. කරුණාතිලක සමග තෝට්ටම වරාලන්දයායේ හේන් කොටන රත්නායක අයියාද මේ කුරු මිනිසා දැක ඇත්තේය. මේ ඔහුගේ කතාවය.
මම දෙවංගියක් ඔය කුරු මිනිහා දැක්කා. කරුණේ කියන කතාව හරි කට රතුපාටයි. කෙස්ස කඩාගෙන පිටට දාලා. මං ළඟට එද්දී ඒකා ආතභූත කඩාගෙන දිව්වා. රාත්තිරිය හින්දා මං පස්සේ එලෙව්වේ නෑ රත්නායක පවසන්නේය.
රාත්‍රී අඳුර සමග පැමිණෙන මිනිස් හඬ ඇසුණ සැනින් පලා යන මේ අද්භූත සත්වයා කවරෙක්ද? ඊට රත්නායක අයියා මෙසේ පිළිතුරු දෙන්නේය. ංඅපේ ආච්චිලා සීයලා කියපු කතා තියෙනවා මේ දිගාමඩුල්‍ලේ හිටපු වානර මිනිස්සු ජාතියක් ගැන නිට්ටෑවෝ කියලා. උංගේ නියපොතු හරි දිගලු. නිය දිග නිට්ටෑ වුණා කියලා අපේ ආච්චිලා සීයලා කියලා කියනවා. අපිට හිතෙනවා. මේ උං කියලා. මේ මහ කැලේ මොක්කු ඉන්නවාද කවුද දන්නේි රත්නායක තම කතාව ගෙනහැරපාමින් ප්‍රශ්නයක්ද අසන්නේය.
රත්නායකලා මේ කියන නිට්ටෑවා අර්ධ මානව රූපී සත්වයෙකි. ජනප්‍රවාදයේ එන පරිදි නිට්ටෑවන් දිවි ගෙවා ඇත්තේ අම්පාරට නොදුරු කූඩුම්බිගල ගිරි ශිඛරය ආශ්‍රිත වන බූටෑවේය. උසින් අඩි තුන නොඉක්මවන නිට්ටෑවා සිටගත් පසු ඔහුගේ දෑත් දෙදණහිසින් පහළට දික්වීලු. දිගු තියුණු නියපොතු සහිත නිට්ටෑවාගේ සිරුර දළ ලෝමයන්ගෙන් වැසී තිබුණේලු.
දිගාමඩුල්‍ලේ ආදිවාසී වැදි ජනයාගේ පරම හතුරා වූයේ නිට්ටෑවාය. බැද්දේ තනිව යන වැද්දෝ වට කොට මරාගන්නා නිට්ටෑවො සිය දිග නියවලින් වැද්දන්ගේ බඩපලා අතුනු බහන් ඇද කෑ බව වැදි ජන කතාවල එයි.
අවසන නිට්ටෑවන්ගෙන් බේරී ගත නොහැකි වූ මහ ලේනව සහ රන්දුණු බණ්ඩාර වරිගේ වැද්දෝ නිට්ටෑවො ගල් ලෙනකට කොටු කර එහි කට වසා දින තුනක් ගිනි දල්වා නිට්ටෑවන් සමූල ඝාතනය කළ බව කියැවෙයි. කුඩුම්බිගල ප්රදේශයේ ඇති නිට්ටෑහෙල එදා නිට්ටෑවන් විසූ ජනපදය බව අදටත් ප්‍රදේශවාසීහු පවසති. නැගෙනහිර මතු නොව රට පුරාම නිට්ටෑවෝ දිවි ගෙවූ බවද ජනප්‍රවාද වෙයි. නිට්ටම්බුව නිට්ටෑ‍පොළ ආදි ග්‍රාම නාම ඊට නිදසුන් බව ඇතැම්හු පවසති.
කෙසේ වෙතත් නිට්ටෑවන් පිළිබඳ කතා ජන සාහිත්‍යයේ එන කට කතා පමණක් විය නොහැක. ඊට හේතුව හියු නෙවිල් වැනි පර්යේෂකයන් පවා නිට්ටෑවන් පිළිබඳ කරුණු සොයා ඇති නිසාය. නෙවිල් තැ‍ප්‍රෝබේනියන් සඟරාව සහ තවත් සඟරා ගණනාවකට නිට්ටෑවන් පිළිබඳ ලිපි සකසා ඇත. ඒවාගෙන් නිට්ටෑවන් ගැන පමණක් නොව සමකාලීන සමාජ තත්ත්වයන් සහ ජන ජීවිතය ගැනද වැදගත් හෝඩුවාවන් රැසක් සොයා ගත හැක.
නිට්ටෑවන් වැද්දන් හා සටන් කොට ඔවුන් මරා දැමුවද වැදි තරුණියන් පිළිබඳ ඊට සානුකම්පිතව බැලූ බවද ජනප්‍රවාදයේ කියැවෙයි. වැද්දන් නිට්ටෑවන් දැඩි වෛරයක් ඇතිවීමට මෙම තත්ත්වයද හේතු වූ බව සිතිය හැක.
කෙසේ වෙතත් තෝට්ටම, තෝරයායේ රත්නායකලා දුටු බව කියා මේ කුරු මිනිසුන් නිට්ටෑවන් දැයි කීමට කිසිවකුටත් නොහැක. ඒ නිට්ටෑවන් පිළිබඳ ජනප්‍රවාද හැරුණු කළ වෙන කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැති නිසාය. එමෙන්ම ලාංකේය පුරාවිද්‍යාඥයන් හෝ ජනශ්‍රැති පර්යේෂකයෝ නිට්ටෑවන් පිළිබඳ කිසිදු නිවැරදි තොරතුරු තහවුරු කර ගෙනද නැත. එසේ නම් තෝට්ටම වරාලන්දේ කරුණාතිලකලාගේ හේන්යායේ කරක් ගසා කුරු මිනිස්සු කවුද ඒ ප්‍රශ්නයට දීමට පිළිතුරක් අප සතුව පමණක් නොව කා සතුවත් නැත.
---------------------------------------
නිට්ටෑවත
නිට්ටෑවන් පිළිබඳ සොයාබලා කරුණු වාර්තා කළ පිරිස අතර කීර්තිමත් පර්යේෂකයෙක් වන හියු නෙවිල් ද වෙයි. ඔහු සිය ගවේෂණ වැද්දන්ගේ ජනශ්‍රැතිය අනුව සිදුකළ මුත් පැහැදිලි සාක්ෂි සපයාගත නොහැකි වී ඇත. හියුනෙවිල්ට පසු පී.ඊ.පී. දැරණියගල, එෆ්. ලෙවිස් ඩබ්ලිව්.සී. ඔස්මන් වැනි මානව විද්‍යාඥයෝද නිට්ටෑවන් ගැන සොයා බැලූහ. මේ පිරිස අතරින් සී.ඊ.පී. දැරණියගල නැගෙනහිර පළාතේ ගල්ලෙන් ආශ්‍රිතව ගවේෂණ
සිදුකරමින් නිට්ටෑවන් පිළිබඳ තොරතුරු තහවුරු කර ගැනීමට උත්සාහ දරා ඇත. ආචාර්ය ශිරාන් දැරණියගල යන්ද රජරට ජනප්‍රවාද ඇසුරු කොට නිට්ටෑවන්ගේ තොරතුරු සොයා ඇත.
නිට්ටෑ නම දිගු නියපොතු හා සම්බන්ධ බවට ජනප්‍රවාද රැසක් වෙයි. ස්වභාවධර්ම වේදියකු වන ඔගස්ටස් ප්‍රින්ස්ලි පවසනුයේ කවදාවත් නිය නොවැටෙන (නිට්ටාවට නියපොතු ඇති) අය නිට්ටෑවෝ වූ බවයි. කෙසේ වෙතත් ආර්.එල්. ස්පිට්ල් වරක් ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ නිට්ටෑවා මිනිසෙකු නොව වලහෙකුට සමාන සත්වයකු විය හැකි බවයි. නිට්ටෑවන් පිළිබඳ සමාජයේ එන ජනප්‍රවාදවලට අනුව නිට්ටෑවා වැද්දන්ට වඩා වෙනස් ස්වරූපයක් දරයි. එසේ නම් නිට්ටෑවා ඉන්දියාවේ සිටියේ යැයි කියවෙන නිශාද නම් ජන කොටසෙන් බිඳී ආවෙක්දැයි යන සැකය මානව විද්‍යාඥයන් කිහිපදෙනෙකු මතු කර ඇත.
නිට්ටෑවා කුඩා රංචු ලෙස නැගෙනහිර තැනිතලාවල දිවි ගෙවූ බවත් සතුන් මරා අමු මස් කෑ බවත් කියවෙයි. ඔවුන්ගේ දඩයම් රටාව හෝමෝ හැබිලිස් ආදි මානවයා සිහි කරවයි. මෙගස්තිනස් නම් ග්‍රීක මානව විද්‍යාඥයා ශ්රී ලංකාව සහ ඉන්දියාවේ දකුණු දිග වනාන්තරවල දිවි ගෙවූ සයිනොසෙපලි නම් අභිරහස් සත්වයෙකු පිළිබඳ ක්රි.පූ. 3 වැනි සියවසේ පවා සටහන් තබා ඇත. එහිදී සුනඛ හෝ වානර මුහුණු සහිත ජන කොටසක් ලෙසද සයිනොසෙපලියන් හඳුන්වා දී ඇත. ශ්රී ලංකාවේ වැදි ජනයා පැහැදිලි ඔස්ටේ‍රාලොයිඩ් ලක්ෂණ දරන්නන් බැවින් ඔවුන් සුනඛ හෝ වානර මුහුණු දරන්නත් ලෙස හැඳින්වීමට කිසිවෙක් කටයුතු කරන්නේ නැත. එසේ නම් මේ සයිනොසෙපලි යනු ශ්රී ලංකාව සහ දකුණු ඉන්දියාවේ දිවි ගෙවූ අර්ධ මානව ස්වරූපධාරී ජන කොටසක් වන නිට්ටෑවන් විය නොහැකිද?
මේ තර්කයට අපට පැහැදිලි පිළිතුරක් දිය නොහැක්කේ මානව පරිනාමයේ පැහැදිලි තැන්වලට වඩා අපැහැදිලි තැන් බොහෝ වන බැවිනි.
අරුණ ලක්ෂ්මන් ප්‍රනාන්දු
lakbima
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
අම්පාර - තොට්ටම ගම්මාන බියවද්දන අරුම පුදුම කුරුමිට්ටෝ නිට්ටෑවොද පිටසක්වළ ජීවියොද ?
අද්භූත මිනිසෙක් එන්න ගත්තේ අම්පාරේ, තොට්ටම, වරාලන්ද හේන් යායටය. නමුත් ඒ ආරංචිය පැතිර යෑමත් සමඟම ලංකාව පුරාම බොහෝ දෙනෙක් බියට පත්වූහ. ඇතැම්හු මෙය බොරුවක් යැයි කීහ. නමුත් අපි එම ප්රදේශයේ සංචාරය කළේ ඒ ගැන වගතුග සෙවීමටය.
ඒ අනුව අද්භූත මිනිසා සොයා අපි අම්පාර - තොට්ටම ගම්මානයට ගොස් එතැන් සිට කුඩා අබලන් වූ පාරක් ඔස්සේ වරාලන්ද හේන් යාය වෙත ගියෙමු. මෙම ප්‍රදේශයට ඉරිඟු වගාවට සේනා දළඹුවා දැඩි සේ හානිකර ඇති අතර ඊට අමතරව තවත් නරක කල දසාවක් උදාව තිබිණි. අනේ මහත්තයෝ බලන්නකෝ මේ පාර බීජ සවුත්තු වෙලා අපේ ඉරිඟු වගාවත් ඔක්කොම වගේ විනාශයි. ඇවරි කරල් එන්න අරන්. ඒ ඔක්කොම වගේ කරල්වල ඇට නැහැ බොල්. අපි මේවා රකින්නේ කරල් කීපයක් හරි ගන්න පුළුවන් වුණොත් කියලා මහන්සි වෙලා දුක් විඳලා අත්අරින්න බැරි නිසායි යනුවෙන් මැලව ගිය බඩඉරිඟු ගස් සේම අසරණව මැලවුණු මුහුණින් යුක්තව ගොවීහු අපිට සිය දුක් ගැනවිල්ල පවසා සිටින්නට වූහ.
ඉරිඟු ගොවියාගේ දුක ගැන විමසා මා සිත කැකෑරෙන අරුම පුදුම මිනිසා ගැන තොරතුරු විමසන්නට වූවෙමි. අනේ ඔව්, බලන්නකෝ මහත්තයෝ අපිට වෙන දේවල්. අලි මදිවට කොටි කියන්නා වගේ මේ කොහෙද යන මිටි මනුස්සයෙක් පැල්වලට ඇවිල්ලා අපිට රෑට නිදහසේ පැලක් රකින්නත් බැරි වෙලා තියෙනවා. මොකා ආවත් ඉතින් කරන්න දෙයක් නැහැනේ පැල් රැක්කේ නැති නම් ඉතිරි වෙච්ච ඉරිඟු ටිකවත් බේරගන්න බැහැනේ යනුවෙන් ඔවුහු පැවැසූහ.
මීට මාස එකහමාරකට පමණ පෙරදී මෙම අද්භූත මිනිසා දුටු එම්.ඩී. කරුණාතිලක මහතා මෙසේ කීවේය.
එක දවසක් දවල් මම හේනට එද්දි පහළ තිබ්බ මගේ පැළ ගිනිගන්නවා. ඒකෙ පොහොර මිටි තුනක් තිබ්බා. ඒ ඔක්කොම ඉවරයි. පැලේ එක ගිනි පෙට්ටියක් ගිනි අඟුරක්වත් තිබ්බේ නැහැ. අහල පහළ හේන්වල අයවත් හතුරෙක්වත් එහෙම පැලක් ගිනි තියන්නේ නැහැ මහත්තයෝ. නමුත් කොහොම හරි පැල ගිනි ගන්නවා මම එද්දිත්. ඊට පස්සේ අවට හේන්වල අය එකතු වෙලා මට එතැනම තිබ්බ ගහ උඩ පැලක් හදලා දුන්නා. මම එක දවසක් පුතාගේ පැලට ගිහින් ඉඳලා රෑ වෙද්දි ගහ උඩ තියෙන පැලට ඇවිල්ලා හිටියා. මම හිතන්නේ රෑ 12ට විතර ඇති. එකපාරටම කොළ පොඩි වන ශබ්දයක් ඇසුණා. මම අලි වෙන්න ඇති කියලා ටෝච් එක අරන් ශබ්දෙ ඇසුණු පැත්තට ගැසුවා. එක පාරටම දැක්ක දෙයින් මම බයට පත්වුණා. අඩි දෙකහමාරක් විතර උස පිට හරියට වගේ කොණ්ඩේ වැවුණු කට රතු පාටට තිබ්බ කුඩා මිනිසෙක් විදුලි පන්දම් එළිය දෙස බලාගෙන සිටියා. මට කුණුහරුපයක් කියැවුණා. මොකාද මේ කියලා බැන්නා. ඊට පස්සේ මේ මනුස්සා ඉස්සරහට ඇවිත් මම හිටිය පැළ ළඟට ඇවිත් ඉණිමග ළඟට ළංවුණා.
මම පැලෙන් පොඩ්ඩක් එළියට ඇවිත් ගස් කරුවට පය තිබ්බා. එතකොටම වගේ බිම තිබ්බා තව පොඩි පැලක්. ඒක ඇතුළට ඒ මනුස්සයා දිව්වා. මම රතිඤ්ඤා දෙකක් පත්තු කරලා දාලා පැලෙන් බිමට බැහැලා බලද්දි ඒ මනුස්සයා හිටියේ නැහැ. මීට අවුරුදු තුනකට විතර කලින් මේ වගේ මනුස්සයෙක් පැලකට ආවා කියලා පැල් රකින අයෙක් දැකලා තිබ්බා කියලා කීවා මට මතක් වුණා. මේ ඒ මනුස්සයාද කියලා මට හිතුණා යනුවෙන් කරුණාතිලක පවසා සිටියේය.
ඊට දින පහකට පමණ පසු කරුණාතිලක වෙනුවට පැල් රකින්නට පැමිණියේ ඔහුගේ පුතා දිනූෂය.
මම තාත්තාගේ පැලට යන්න ගියා. ඒ යද්දි පහළ තිබ්බ පැල ඇතුළේ මැස්සේ අර පුංචි මනුස්සයා වාඩි වෙලා ඉන්නවා. තාත්තා දැක්කා කිව්ව මනුස්සයාගේ හැඩරුවමයි තිබ්බේ. එක පාරටම මට කුණුහරුපයක් කියැවුණා. තාත්තේ මෙන්න අර මිනිහා අදත් ඇවිල්ලා කියමින් කෑ ගැසුවා. ඒ කුරු මිනිසා මැස්සෙන් පැනලා එළියට ගියා. පස්සේ මම ඒ මනුස්සයා දිහාට ටෝච් එක ගැහුවා. එයා මගේ දිහා බලාගෙන ටික වේලාවක් හිටියා. පස්සේ තාත්තා මම හිටි තැනට එද්දි එයාගේ අතේ කොසු මිටක් තරම් මහත අඩි එකහමාරක පමණ කෝටුවක් තිබ්බා. ඒක බිම තිය තියා පැන පැන වේගයෙන් පැනලා ගියේ යැයි සිය අත්දැකීම දිනූෂ පවසා සිටියේය.
ඒ ආසන්නයේ මඩෙහි තිබුණු අමුතු පා සටහන් ඉන්පසු මෙම ගොවි පිරිසට දැක ගන්නට ලැබිණි. තවත් දින 08ක් පමණ යද්දී කරුණාතිලක ගස උඩ සාදා තිබුණු පැල දවල් ගිනිගෙන දැවෙන්නට විය. ඒ වෙලේ කරුණාතිලක හේනේ නොසිටි අතර අවට ගොවීන් ඒ දෙසට යද්දි පැල ගිනි ගෙන අවසන්ය. 'කවුද මේ පැල ගිනි තිබ්බේ. අපේ කෙනෙක් නම් මේ වගේ බලු වැඩක් කවදාවත්ම කරන්නේ නැහැ එක සහතිකයි. අර රෑ එන මිටි මිනිසාවත් කරනවාද දන්නේ නැහැ' යනුවෙන් අයෙක් පවසා සිටින්නට විය. ඇත්තටම මේ වැඩේ කළේ කවුද යන කුහුලින් යුතුව ගොවීහු එම ස්ථානයෙන් පිටව ගියහ.
මේ අත්දැකීමට මුහුණ දුන් කේ.එම්. රත්නායකද මෙසේ පවසා සිටියේය.
මම දෙවතාවක් මේ දේ දැක්කා. පළමු පාර දැක්කේ වසර තුනකට කලින් මේ ප්රදේශයේ පැල් රකිද්දි. එදා මම ගහ උඩ පැලක හිටියේ. රෑ ෙදාළහට විතර ඇසුණා යන්තමින් ටොක ටොක ගාන ශබ්දයක්. මම පැල උඩ සිට ටෝච් එක ගහලා බැලුවා. මම දැක්ක දෙයින් පුදුමයට පත්වුණා. අඩි දෙකහමාරක් විතර කොණ්ඩය වවා ගෙන සිටි පොඩි මනුස්සයෙක් මා දිහා බලාගෙන හිටියා. කට රතු පාටයි. අතේ පොඩි කෝට්ටක් තිබුණා. ඒක අඩි දෙකක් විතර දිගට තිබුණා. ඒකෙ කොණක ලබු කැටයක් වගේ දෙයක් එල්ලලා තිබ්බා.
පොඩි මනුස්සයෙක් නිසා මට පහළට බහින්න ආශාවක් ඇතිවුණා. මම පැලෙන් බැස්සා. බහිද්දිම දුවන්න ගත්තා. මම අඩි තිහක් හතළිහක් විතර පස්සෙන් ගියා. මට පස්සේ බය හිතුණා. මම ආපහු හැරිලා ආවා. මේ කතාව මම එදා කියද්දි කවුරුවත් පිළිගත්තේ නැහැ. හීනයක් වෙන්න ඇති කියලා.
ආයෙත් මම දැක්කේ දින කිහිපයකට කලින්. මම එදා හවස පැලට ගිහින් අලි එන්නේ රෑ ෙදාළහට විතර නිසා රෑ අටට විතර පැලේ මැස්සට වෙලා නිදා ගත්තා. ඒ පැල මම බිම හදලා තිබ්බේ. අඩි දෙහමාරක් විතර උස මැස්සකයි මම නිදාගෙන හිටියේ. මට දැනුණා කවුරු හරි ගිනිමැළය අවුළුවන්න හදනවා කියලා. මම හිතුවේ ළඟ පැලක කෙනෙක් ඇවිල්ලා ගිනිමැළය පත්තු කරනවා කියලා හිතලා ගිනිමැළය පත්තු කරනවාද කියලා මම අහලා ගිනිමැළය තිබ්බ දිහාට හැරිලා ටෝච් එක ගැසුවා. ඒ දැක්ක දෙයින් මම පුදුමයට පත්වුණා. අඩි දෙකහමාරක් විතර උස මනුස්සයෙක් මගේ ඉස්සරහ හිටගෙන හිටියා.
කට අමු මස් කාලා වගේ රතු පාටයි. ඇහි බැමි නැහැ. හරියට ලස්සන පාට තියෙන පුංචි ළමයෙක් වගේ. හැබැයි මුහුණ ලස්සන නැහැ. කන් දෙක දිගයි ඇතුළට එබිලා වගේ තිබ්බේ. තොල පළලයි. ලොකුයි. කොණ්ඩය පිටට වැවී තිබුණා. ඇස් කිට්ටුවට එනකම් නළලත් ගොඩක් වැහෙන්න වගේ කොණ්ඩය තිබ්බා. සම්පූර්ණයෙන්ම හොඳට වැඩුණු කුඩා මිනිහෙක්. ඇඳන් හිටියේ උස කළු පැහැති දෙයක්. මුහුණේ රැවුල නැහැ. ඇඟ පුරා ලොම් එහෙම තිබ්බේ නැහැ. හරියට පැහැපත් ළමයෙක් වගේ. මම ඇසුවා 'කවුද යකෝ මගේ පැලේ ගින්දර පත්තු කරන්නේ' කියලා කියද්දි එක පාරටම හැරිලා වේගයෙන් දුවන්න ගත්තා. ටික දුරක් දුවලා ගිහින් නියරකින් හැරුණා. පස්සේ මම ටෝච් එක නිවලා පත්තු කරලා බලද්දි දකින්න හිටියේ නැහැ.
මම මීට කලින් වසර 03කට කලින් දැක්කෙත් මේ කෙනාමයි. එයත් මේ විදිහයි. මට හරියට හිතා ගන්න බැහැ මේ කවුද කියලා. වෙලාවට හිතෙනවා බහිරවයෙක්වත්ද කියලා. නිට්ටෑවෝ නම් මිනිසුන්ට කරදර කරනවානේ. නියපොතු, ලෝම හෙම තියෙනවානේ. එයාගෙන් නම් අපිට කරදරයක් නැහැ වගේ මිනිසුන්ට යනුවෙන් රත්නායක පවසා සිටියේය. මේ විදියට මේ පුද්ගලයා පස් වතාවක් මෙම පැල් කිහිපයට පැමිණ තිබේ.
අවසාන වතාවට පැමිණ ඇත්තේ පසුගිය දෙවැනිදාය. එවිට එම පුද්ගලයාගේ පා සටහන් පැහැදිලිවම එම අළු මත තැන්පත්ව තිබිණි. මේ ආරංචිය නිසා මේ වනවිට ගම්වාසීන් බොහෝ දෙනෙක් භීතියට පත්ව සිටිති. එනිසා ඇතැමුන් හේන්වලට යෑමෙන් පවා වැළකී සිටිති. මෙම හේන් යාය සම්බන්ධව තිබෙන්නේ මහ ගන වනාන්තරයකටය. ත්‍රස්තවාදී සමයේ කොටින්ගේ මහ කඳවුරක් වූ කංචිකුඩිආරු මහ කොටි කඳවුර පවා පිහිටා තිබුණේ මෙම වනපෙතෙහිය. එසේ නම් මෙම අද්භූත මිනිසා මෙම වනාන්තරයේ ජීවත් වන අයෙක්ද පිටසක්වළ ජීවියෙක්ද නිට්ටෑවෙක්ද, එසේ නොමැති නම් බහිරවයෙක්ද යනුවෙන් තැන් තැන්වල මිනිසුන් විවිධ කතා පවසමින් සිටිති.
මෙවැනි කුරු මිනිසුන් ගැන අම්පාරෙන් පානම කුඩුම්බිගලින් දශක ගණනාවකට කලින් වාර්තා විණි. නිට්ටෑවන් ලෙසින් හඳුන්වන ඔවුන්ගේ සිරුර පුරා ලොම් තිබී ඇත. නිට්ටෑවුන් රංචුවක් ලෙස සැරි සරා දඩයමේ යන වැද්දන්ට පහරදී මරා දැමීම සහ වැද්දන් පුලුස්සා තිබෙන මස් නිත්තෑවුන් විසින් සොරා ගැනීම නිසා වැද්දන් එක්ව මෙම නිට්ටෑවන් පසුපස පන්නා ගොස් ගල් ගුහාවකට ගිය පසු එහි කට ලී සහ ගල් යොදා ගිනි තබා සමූල ඝාතනය කළා යැයි ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ.
ෙදාස්තර ආර්.එල්. ස්පිටල්, හියු නෙවිල්, ප්‍රෙඩික් ලූවිස්, ඔස්මන් හිල් වැනි ගවේෂකයන් විසින් මේ නිට්ටෑ ජන කොට්ඨාසය පිළිබඳව වැද්දන් හරහා තොරතුරු ලබා ගෙන වාර්තාවන් තබා ඇත. මීට වසර කිහිපයකට පෙර අම්පාර ප්‍රදේශ රැසක වනාන්තරවලද අඩි තුනක් _ තුනහමාරක පමණ උසැති යැයි පැවැසෙන නිට්ටෑවුන් දුටු බවට කිහිප දෙනෙක් පවසා සිටියහ. ඒ අනුව බලන කල තවමත් ලංකාවේ සමූල ඝාතනය වූවා යැයි කියනා නිට්ටෑවන් වාසය කරනවා යැයි බොහෝ දෙනෙක් කියන්නේ ඉහත කරුණු නිසාය. නමුත් තව ඔවුන්ගේ ඡායාරූපයක් හෝ ගැනීමට මේ කතාව සනාථ කරන්නට ඡායාරූපයක් ගැනීමට තවමත් නොහැකිවීම නිසා නිට්ටෑවන් පිළිබඳව සැබෑ තොරතුරු වනාන්තරයේ ගහකොළ සමඟින් සැඟව ඇත. නිසි ආකාරයෙන් සොයා බැලීමක් කර ඒ අනුව එන්නේ නිට්ටෑවෙක්ද එසේ නැත්නම් වෙනත් අයකුද කියා අපිට අනාවරණය කර ගැනීමට හැකි වුවහොත් මානව වංශ කතාවේ නව සොයා ගැනීමක් වනු ඇත.
පටබැඳිගේ අමරබන්දු
mawbima
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
එදා සිටි අදත් හමුවෙන ලංකාවේ නිට්ටෑවෝ
අවුරුදු ගණනකට පසු ‘නිට්ටෑවා’ යළි හිස ඔසවා ඇත. නිට්ටෑවා යනු තිරිසනෙක් ද? එහෙමත් නැත්නම් මනුස්සයෙක්ද? ඉහත සඳහන් ප‍්‍රශ්නවලට යම් තරමකට උත්තරය හියූ නෙවිල් නමැති බි‍්‍රතාන්‍ය පර්යේෂකයා විසින් 1886 දී ප‍්‍රකාශයට පත් කරන ලද දැනට බි‍්‍රතාන්‍ය කෞතුකාගාරයේ තැන්පත් කර ඇතැයි කියන ලිපි සමූහයක සඳහන් කර ඇත. පහත සඳහන් ලිපි පෙළ මගින් විස්තර කරන්නේ ශ්රී ලංකාවේ නැගෙනහිර පළාතේදී විවිධ පුද්ගලයන් නිට්ටෑවුන් පිළිබඳ ලද අත්දැකීම් ය.
මධ්‍ය කාලීන යුගයේ ජීවත් වූ සුප‍්‍රසිද්ධ සංචාරකයකු වු මොරොක්කෝ ජාතික ඉබන් බතුතා 1344 හෝ එයට ආසන්න කාලයක ලංකාවට පැමිණ සමනොළ කන්ද තරණය කර එහි ඇති 1 කොටස ශී‍්‍ර පාද ලාංඡනය (ඉබන් බතුතාගේ මතයට අනුව ආදම්ගේ පාද ලාංඡනය) වැඳ පුදා ගත්තේය. ශ්රී පාදයට යන ගමනේ. හා එන ගමනේ. වානර පෙනුමක් සහිත කුඩා මනුෂ්‍යයන් පිරිසක් ගැන දැනගන්න ලැබුණු බවත්, ඔවුන් ගැවසුනේ වනාන්තර මධ්‍යයේ බවත් ඔහුගේ දේශාටන චාරිකාවල සඳහන්ව ඇත. ඔහු ඒ අත්දැකීම විස්තර කරන්නේ මෙසේය. ‘මට මේ ගැන විස්තර කියන ලද්දේ ඔටෝමාන් රජවරුන්ට නෑකම් කියන ෂෙයික්වරයකු සහ ඔහුගේ පුත‍්‍රයා විසිනි. මේ දෙදෙනාම ලංකාවේ ජීවත් වන අතර ඉතා විශ්වාසවන්ත අය
වෙති. ඔවුන් කියන පරිදි කොළ අතුවලින් සාදන ලද ඔටුන්නක් පැළඳගෙන තම පිරිවර සමග හැසිරෙන වානර රජෙක් මෙහි සිටියි. ඔහු සැතපෙන විට පරිවාර වානරයෝ සිවුදෙනා බැගින් අතින් ගත් මුගුරු සහිතව ඔහු දෙපස සිටගෙන සිටිති. ඔහු හිඳ සිටින විටද ඔහුගේ පිරිවර ජනයා සහ ආරක්‍ෂක පිරිස් ඔහු වටා රැකවල් ලා සිටිති. මේ වානර රජතුමාට බිරියන් කිහිපදෙනෙක් ද දරුවෝ රැසක් ද සිටින්නාහ. සමහර විට ඔහු සිය පිරිවර ද, යටත් වැසියන් ද සමග රැස්වීම් පවත්වයි. එම රැස්වීම්වල. වානර රජුගේ ප්රධාන පරිවාරකයන් සිවුදෙනෙක් ඉදිරියට විත් සෙසු පරිවාර වානරයන්ට කිිසිවක් කියති. එකල පරිවාර වානරයෝ අතුරුදන් වෙති. ටික වේලාවකින් ඔවුහු පලතුරු රැගෙන වුත් වානර රජුට පිරිනමති. එවිට රජු කරන්නේ එම පලතුුරුවලින් කොටසක් තම බිරියන් සමග අනුභව කර ඉතිරිය තම දරුවන් සහ ආරක්‍ෂක වානරයන් අතර බෙදාදීමය. දඬු මුගුරු අතින් ගත් වානර මිනිසුන් හතරදෙනකු වෙනත් වානරයකුට පහර දුන් බව ද මගේ මිතුරු ෂෙයික්වරයා සහ ඔහුගේ පුත‍්‍රයා පැවැසූහ. එමතුද නොව ගුටි කෑ වානරයාගේ හිස කෙස් ද සිඳ දැමීමට පරිවාර වානරයන් පියවර ගෙන ඇත.
nittawo2 සුනාමිය ශ්රී ලංකාවට කඩා වදින්නට හරියටම සතියකට පෙර ස්පාක්‍ඳ්ක්‍ඳ ජාතික සංචාරකයෙක් ශ්රී ලංකාවේ නැගෙනහිර පළාතේ පිහිටි කුමනට සහ පානමට කිට්ටු කුඩුම්බිගල වනාන්තර ප්රදේශයේ ඇවිදිමින් සිටියේය. ආචාර්ය සැල්වදෝර් මාටිනස් නමැති මේ සංචාරකයා වෘත්තියෙන් මානව විද්‍යාඥයෙකි. ඔහු කුඩුම්බිගලට පැමිණෙන්නේ ලංකාවේ ආරම්භක මනුෂ්‍යයන් ගැන තොරතුරු සෙවීමේ ව්‍යාපෘතියක කොටසක් ලෙසය. ක්රි. පූ. 246 ට අයත් බෞද්ධ ආරාම සමූහයක නටබුන් කුඩුම්බිගල අදටත් තිබෙන අතර එකල රාජ්‍ය පාලකයා වූයේ දේවානම්පියතිස්ස රජුය.
එකල ශ්රී ලංකාවේ ප්රධාන නගර සියල්ල ජනයාගෙන් පිරී පැවැති බවත් නාගරික කාර්ය බහුලත්වයෙන් නොසන්සුන් ව තිබූ බවත් කියනු ලැබේ. එබැවින් බෞද්ධ භික්‍ෂුන් වහන්සේලා නාගරික කාර්ය බහුලත්වයෙන් ඉවත් කර ජන ශූන්‍ය සාමකාමී තැනක ස්ථානගත කිරීම දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ අදහස විය. ඒ අනුව එතුමා කුඩුම්බිගල ආරණ්‍ය සේනාසනය පිහිටුවාලූවේය. මෙකල කිතු දහම ලොව පහල වී නැත. මේ කියන යුගයේ. කුඩුම්බිගල ඝන වනාන්තරයකි. ඒ වනය තුළ තුන් වර්ගයක ජීවීහු වාසය කළහ. ඉන් පළමු කොටස වනසත්තුය. දෙවනකොටස වැදි ජනතාවය. තුන්වන කොටස අර්ධ මනුෂ්‍ය පිරිසකි. මේ පිරිස වානරයන් වෙතින් පරිනාමය වෙමින් පැමිණ එක්තරා අවස්ථාවක එම පරිනාමය නැවතීම නිසා, වානර පෙනුම සහිත අර්ධ මනුෂ්‍යයන් ලෙස ඉතිරි වූ නිට්ටෑවන් නැමැති කොටසකි. ආරණ්‍ය සේනාසනවාසී භික්‍ෂූන් වහන්සේලාට වනාන්තර වාසී සෙසු ජීවීන් සමග කිසිදු ගැටුමක් තිබුණේ නැත. එහෙත් වැද්දන් සහ වානර පෙනුම ඇති අර්ධ මනුෂ්‍යයන් අතර නිරන්තර ගැටුම් තිබිණි. ඔවුහු ආහාර පතා සටන් කළහ. එසේම වැදි ගැහැනුන්ගේ අයිතිය පතා සටන් කළහ. මේ නිසා කුඩුම්බිගල යනු ප‍්‍රාග් ඓතිහාසික යුගයේ වැදගත් ජවනිකා රඟදැක්වුණු භූමියකි. ආචාර්ය සැල්වදෝර් මාටිනස් ස්පාක්‍ඳ්ක්‍ඳයේ සිට කුඩුම්බිගලට එන්නේ මේ කරැණු සෙවීමටය.
nittawo3ආචාර්ය සැල්වදෝර් මාටිනස් ප්රථම වරට කුඩුම්බිගල වනයට එන්නේ 2004 දෙසැම්බර් 19 වැනිදා ය. එදින දවස පුරා වනයේ ඇවිදගිය ආචාර්ය මාෆනස් වසර දහස් ගණනක් පැරැණි අස්ථි පොසිල කිහිපයක සාම්පල් එකතු කර ගත්තේය. දෙවන දවසේ ඔහු සම්පූර්ණයෙන්ම ගත කළේ ප‍්‍රාග් ඓතිහාසික මනුෂ්‍යයන් ජීවත් වූ ලෙන් වලය. එම මනුෂ්‍යයන් අනුභව කළ ආහාරවල කොටස් ලෙස සැලකිය හැකි සාම්පල් කිහිපයක් ඔහු ලබාගත්තේය. තුන්වන දින ඔහු නිවාඩුවක් ගත්තේය. හතරවන සහ පස්වන දෙදින ඔහු කුඩුම්බිගල කැලයට රිංගූ නමුත් වැදගත් යමක් හමු වූයේ නැත.
හයවන දවසේ දහවල් ආචාර්ය මාටිනස් කැලය මැද සිටින විට හදිසියේම අහස කළුකර වැස්සක් කඩා වැටෙන්නට විය. එය අනපේක්‍ෂිත මොහොතක සිදු වූවකි. ආචාර්ය මාටිනස් ළඟම තිබූ ගල් ගුහාවක් තුළට දිව ගියේය. ඔහු එය තුළට වැද විනාඩි 5 ක් පමණ යන විට වර්ෂාව ධාරානිපාතයක් වී ඇද හැලෙන්නට විය. ඒ අතර වනය තුළින් දිව ආ තවත් කෙනෙක් ගුහාව තුළට වැදුනේය. ඒ තැනැත්තා ගුහාව තුළට වැදීමට කැලය බිඳගෙන එනු දුටු ආචාර්ය මාටිනස් ගුහාව තුළ තිබූ වි
ශාල ගල් කුලට මුවා විය. මේ ගල් කුලට වම් පසින් කුඩා විවරයක් පිහිටි අතර එයින් එබී බැලූ ආචාර්ය මාටිනස් ආගන්තුක සත්ත්වයාගේ හැඩ රුව දුටුවේය. ඒ සත්ත්වයා අඩි තුනකට වඩා උස් නොවීය. උගේ සිරුර පුරාම කෙටි ලොම් වැවී තිබිණි. මුුහුණේ පෙනුම අර්ධ වානර, අර්ධ මනුෂ්‍ය ස්වරූපයක් ගත්තේය. මුහුණෙහි ලෝම සෑහෙන තරමක් තිබුණ ද ඒ තුළින් මනුෂ්‍ය මුහුණක් විද්‍යමාන විය
. මේ සත්ත්වයාගේ අත් දිගු වූ අතර ඒවායේ ඝන නියපොතු තිබිණි. මුහුණෙහි හකුපාඩා විශාල විය. ඇස්වල විවර විශාල වූ අතර, හිස රවුම් බෝලයකට සම විය. ඌට වලිගයක් නැත. ගුහාව තුළට පැමිණි සැනින් ආගන්තුක සත්ත්වයා කළේ හාත්පස ඉව කර බලන්නට පටන් ගැනීමය. තමා අවට තිබෙන පරිසරය පිළිබඳ නොමනාපයක් පෙන්වූ මේ සතා ඉව කරමින් ක්රමයෙන් ආචාර්ය මාටිනස් මුවා වී සිටි ගල් කුුල අසලට පැමිණියේය. ඒ අසල මදක් නැවතී සිටි ඌ යටි උගුරින් නිකුත් කරන සිහින් එහෙත් තියුණු හඬක් නගා ගුහාවෙන් එළියට පැන කැලය බිඳගෙන දුවන්නට විය. ඒ අතර මහවැස්ස තවත් වැඩි විය.
මේ ගුප්ත සත්ත්වයා කවරෙක්විය හැකිද. වැස්ස පෑයූ පසු නවාතැනට ගිය ආචාර්ය මාටිනස් දිගටම කල්පනා කළේ ඒ ගැනය. ඊළඟ දවසේ උදෙන්ම ගුහාව තිබූ තැනට යන්නෙමැයි කල්පනා කළ ද ආචාර්ය මාටිනස්ට පසුදා දහවල් වනතුරු නින්ද ගියේය. අවදි වූ පසු තමා ගිනියම් උණ ගතියකින් පෙළෙන සෙයක් ඔහුට අවබෝධ විය. ඔහු තවත් පැයක් ඇඳට වී සිටියේය. ඊළඟ පැයේ. සුනාමිය පැමිණි අතර ආචාර්ය මාටිනස් පසු දිනම ආපදා සහන සේවකයන්ගේ ආධාර ලබා කොළඹ පැමිණියේය.
අනුර සොලමන්ස්
divaina
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
නිට්ටෑවෝ සහ මානව පරිණාමය
'පසුගියදා මම චීනයේ බීජිං නගරයේ තිබෙන විශාලතම සංස්‌කෘතික, පුරාවිද්‍යාත්මක හා වෙනත් වැදගත්කම්වලින් යුතු කෞතුකාගාරය නැරඹීමට ගියා. එහිදී මගේ සිත් ගත් කාරණයක්‌ වූයේ ෂෝකෝඩියම් නමින් හඳුන්වන ප්‍රදේශයේදී හමු වූ පීකිං මිනිසාගේ හිස්‌ කබල සහ ඇටසැකිලි සහිත ඔහුගේ කතාව ජීවමානව දැක ගැනීමට හැකිවීමයි. කවුද මේ පීකිං මිනිසා. මේ විසිවන සියවසේ මුල් භාගයේදී මීට වසර ලක්ෂ 2 කට පමණ පෙර විසූ අපේ මානවයාගේ පුරුකක්‌. අපි දැන් ජීවත්වන මානවයාට වඩා උසින් අඩු, ශරීර ශක්‌තියෙන් අඩු මොළයේ විශාලත්වයත් තරමක් අඩු හැබැයි හැඩහුරුකමින් හා ක්‍රියාකාරීත්වයෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම සමාන මේ මානව ඇටසැකිල්ල හා ඔහුගේ පොසිලය හමු වුණා. මේ තුළින් මානවයා හා ඔහුගේ පැරණි පරපුර පිළිබඳ අලුත් දැනුමක්‌ ලෝකයට ලැබුණා. මෙවැනිම මිනිසෙක් හමු වුණා ජාවා රටින්, එනම් ඉන්දුනීසියාවෙන්. ඔහුට ජාවා මිනිසා කියා කියන්නේ.
මෙය දැකීමේදී වැටහී ගිය කාරණයක්‌ නම් ශ්රී ලංකාවේදී ප්‍රචලිත නිට්ටෑවන් පිළිබඳ කතාව. තවමත් ලංකාවේ කිසිම තැනකින් නිට්‌ටෑවකුගේ පොසිලයක්‌ හෝ නිට්‌ටෑවකු පිළිබඳ වෙනත් පුරා විද්‍යාත්මක සලකුණක්‌ නම් ලැබී නැහැ. නමුත් ඉතා ශක්තිමත් ජනකතාවක්‌ තිබෙනවා. එනම් තරමක් මිටි ඇඟ පුරා මයිල් පිරි නිට්ටෑවන් නම් මානවයන්ගේ මූලික ක්‍රියාකාරීත්වය සහිත පිරිසක් ලංකාවේ කඳුකර ප්‍ර්‍රදේශවල, වනාන්තර ප්‍ර්‍රදේශවල ගල්ගුහා ආශ්‍ර්‍රsතව ජීවත් වූ බවයි. එක්තරා අවස්ථාවකදී ශ්‍ර්‍රS ලංකාවේ පැරණි ජන කණ්ඩායම වන වර්තමාන වැදි ජනයාගේ පිරිස් මේ නිට්ටෑවන් සම්පූර්ණයෙන්ම වඳ කළ බව කියෑවෙනවා. කෙසේ වෙතත් මේ නිට්ටෑවන්ගේ ජාන වැදි ජනයා තුළටත්, වැදිජනයාගෙන් නූතන ශ්‍ර්‍රS ලාංකික මානවයින්ටත්, විශේෂයෙන්ම සිංහල ජනයාටත් ඇතුළු වී ඇති බවට සැකයක්‌ නැහැ.
මේ නිට්ටෑවන් සහ පීකිං මිනිසා අතර සම්බන්ධය කුමක්‌ද? ඉතා කුඩා මනුෂ්‍ය වර්ගයක්‌ වර්තමාන මනුෂ්‍යයා පැමිණීමට පෙර ලෝකය පුරා වාසය කළ බව නම් සහතිකයි. යුරෝපයේ සහ මැදපෙරදිග ප්‍ර්‍රදේශවල මීට සමාන පුද්ගලයෙක්‌ වාසය කර තිබෙනවා. ඔහුව නියෑන්ඩතාල් නමින් හඳුන්වනවා. මේ ක්‍රියාවලිය පිළිබඳ නූතන විද්‍යාත්මක කියවීම කුමක්‌ද? ඒ වගේම ආගමික කියවීම කුමක්‌ද කියන එක ගැන අපි මදක් අවධානය යොමුකළ යුතුයි. ඇත්තටම නූතන භෞතික විද්‍යාත්මක, ඒ වගේම ජාන විද්‍යාත්මක පොසිල විද්‍යාත්මක ඉතිහාසය ගැන සලකා බලද්දී යම් යම් දත්ත ප්‍රමාණයක්‌ විද්‍යාඥයින් අප ඉදිරියේ තබනවා. ඒ තමයි මීට වසර බිලියන 13.5 කට පමණ පෙර පෘථිවියේ උපතත්, ද්‍රව්‍යයේ උපතත්, ශක්‌තියේ උපතත් සිදු වූ බවට විද්‍යාඥයින් දරණ මතය. මා නම් එය විශ්වාස කරන්නේ නැහැ නමුත් මෙය ඉතාම බලගතු මතයක් හැටියට ප්‍ර්‍රකාශ කෙරෙනවා. ඒ වගේම පෘථිවිය මේ ඉපදුණු ද්‍රව්‍ය හා ශක්‌තීන් ඇතුළු ක්‍රියාවලියේ ප්‍රථිපලයක්‌ හැටියට වර්තමාන පෘථිවිය නම් ක්‍රියාවලිය වසර බිලියන 4.5 කට පමණ පෙර බිහි වූ බවයි ප්‍ර්‍රකාශ කෙරෙන්නේ. ඒ වගේම මේ පෘථිවිය මත අවශ්‍ය වායුගෝලමය, ජීවමය වාතාවරණය පහළ වීමෙන් පසු ප්‍ර්‍රථම සරළ ජීව විභේදනයන් මීට වසර බිලියන 3.8 කට පමණ පෙර බිහි වූ බව ප්‍ර්‍රකාශ කරනවා. ඒ වගේම මානවයා චිම්පන්සීන් වැනි එක හා සමාන සත්ව විශේෂවල මුල් මව මීට වසර මිලියන 6කට පෙර, එනම් අවුරුදු ලක්ෂ 60 කට පමණ පෙර බිහි වූ බවත් විශ්වාස කරනවා.
ඒ වගේම විවිධ මානව විභේදනයන්, පීකිං මිනිසා ඒ වගේම ජාවා මිනිසා, නිට්ටෑවා වේවා නියෑන්ඩතාල් වේවා විවිධ මානව විභේදනයන් ගණනාවක් මීට වසර ලක්ෂ 25ක පෙර දැක ගන්න හැකිවුණු බව වාර්තා වෙනවා. ඒ වගේම අපි හඳුනා ගන්නා මේ ක්‍රි්‍රයාවලියේ අලුත්ම තත්ත්වය ඒ කියන්නේ නියෑන්ඩතාල් ඒ වගේම ඩෙනිසෝවන් නමින් හඳුන්වන මානවයා, පීකිං මානවයා, නිට්ටෑවන් වැනි අය මීට වසර ලක්ෂ 5කට පමණ පෙර පැහැදිලිව විද්‍යාමාන වූ බවයි දැනට තිබෙන පොසිල සාක්ෂි ප්‍රකාශ කරන්නේ. ඒ වගෙම මීට වසර ලක්ෂ 3 කට පෙර ගින්දර සොයා ගත් බවත් මේ වර්තමාන මානවයාගේ සලකුණුවලින් යුතු හෝමෝසේපියන්ගේ යුගය වසර ලක්ෂ 2 කට පමණ පෙර බිහි වුණු බවත් වාර්තා වෙනවා. ඊට පසු මේ පිරිස් රංචු ගැසී, කණ්ඩායම් හැදිලා මීට වසර 70000 කට පමණ පෙර මූලික බස ගල් අවි ආයුධ ඒ වගේම ඔවුනට අවශ්‍ය කරන ජීවන ක්‍රමයන් බිහිකරගෙන මානව සංක්‍රමණ සිදු වූ ක්‍රියාවලියක්‌ විදිහට හඳුනා ගන්නවා.
ඒ වගේම වසර 30000 කට පමණ පෙර විශ්වාස කෙරෙනවා එතෙක්‌ පැවති මානව විභේදනයන්ගේ විවිධ කණ්ඩායම්, නියෑන්ඩතාල්වරු වේවා, නිට්ටෑවන් වේවා, පීකිං මානවයා වේවා, ජාවා මානවයා වේවා මේ කුඩා මානවයාට හිතකර කණ්ඩායම්, කිට්‌ටුවෙන් හිටපු කුඩා මිනිසුන් පරාජය කර උස මිනිසුන් ජයග්‍ර්‍රහණය කළ බව. ඒ අනුව වර්තමාන හෝමෝසේපියන් වසර 30,000 කට පමණ පෙර සිට ලෝකයේ ආධිපත්‍ය දරා ගත් බවත් ඔවුන් අන් අයව පරාජය කළ බවත් වාර්තා වෙනවා. කෙසේ වෙතත් යුරෝපීය මිනිසුන් ගැන කතා කරනවා නම් තවමත් ඔවුන්ගේ ජානවලින් 20% ක් ම නියෑන්ඩතාල්වරුන්ගෙන් පැවැත එන බව පැහැදිලියි. ලංකාවේ අපේ වැදි ජනයාට, අනිවාර්යයෙන්ම නිට්ටෑවන් පැවතියා නම් ඔවුන්ගේ ජාන මිශ්‍ර්‍ර වී තිබෙන්න පුළුවන්. ඒ ජාන අපේ සිරුරුවලත් අනිවාර්යයෙන්ම පවතින්න පුළුවන් බව ඉතාම පැහැදිලියි.
ඒ වගේම හිම දියවීමේ මහා ක්‍රි්‍රයාවලිය මීට අවුරුදු 15,000කට පමණ පෙර ඇති වුණා. අපි හඳුන්වා ගන්නා ඒ ක්‍රි්‍රයාවලියත් සමග සූර්යයාගේ අපගමන ක්‍රි්‍රයාවලිය අවුරුදු 20,000 කට පසු සිදුවන, එම ක්‍රි්‍රයාවලියත් සමග විශාල ප්‍ර්‍රදේශවල හිම දියවෙලා මිනිස් වර්ගයාට විවෘත වීම් සිදු වුණා. විශේෂයෙන්ම උතුරු යුරෝපීය ප්‍ර්‍රදේශ, උත්තරධ්‍රැවීය ප්‍ර්‍රදේශ, දක්‌ෂිණ ධ්‍ර්‍රeවීය ප්‍රදේශ පමණක් නෙමෙයි මේ ලංකාව වැනි දූපත්, ඉන්දුනීසියාව වැනි දූපත් ප්‍ර්‍රධාන රටවල්වලින් කැඩී වෙන්වී ගිහිල්ලා මුහුදින් යටවෙලා, හිම දියවෙලා ඒ මගින් මුහුදු මට්‌ටම ඉහළට ගිහිල්ලා අලුත් දූපත් හා සංක්‍රමණික ජනතාවන් බිහි වීමේ තත්වයන් මේ තුළ ඇතිවුණා. ඒ නිසා මානව සංක්‍ර්‍රමණ එතෙක්‌ අයිස්‌වලින් වැසී තිබුණ ප්‍ර්‍රදේශවලට ගමන් කළා පමණක් නෙමෙයි නව දූපත් බිහි වීම විසින් අලුත් ජන කණ්ඩායම්, සංස්‌කෘතීන් ඒ තුළ බිහි වූ බවත් වාර්තා වෙනවා.
කෙසේ වෙතත් අපි ඉතාමත්ම හොඳින් වටහා ගත යුතු වන්නේ මේ මහා සංක්‍රමණත් සමග කෘෂි විප්ලවයක්‌ වසර 12,000කට පමණ පෙර පැමිණි බවත්, ධාන්‍ය ආදිය සොයා ගත් බවත්. මෙහිදී පැරණිම ධාන්‍ය සොයාගෙන තිබෙන්නේ ශ්‍ර්‍රS ලංකාවෙන් හා චීනයෙන් බව අප අමතක කළ යුතු නැහැ. ඒ අනුව අප වසර 12,000 ක පමණ සිට බලගතු කෘෂිකාර්මික ජාතියක් බවට පරිවර්තනය වුණා. ඒ වගේම මීට වසර 5000කට පමණ පෙර නගර බිහි වීම, නව වාස්‌තු නිර්මාණ ඇතිවීම හා රාජ්‍යයන් බිහිවීම සිදු වී තිබෙනවා. මේ තමයි දැනට ලෝකයේ බටහිර ජාතීන් පිළිගත් විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලිය. ලෝකයේ නොයෙක් ගැටළු විටින් විට නොයෙක් දෙනා මතුකොට තිබෙනවා. දැනට පිළිගත් ක්‍රියාවලිය බවට පත්වී තිබෙන්නේ මෙයයි. ඒ වගේම ප්‍ර්‍රබල ජාන විද්‍යාවේ ක්‍රි්‍රයාකාරීත්වයත් සමගම කාන්තාවන්ගේ විශේෂ ජානයක්‌ හඳුනාගනු ලැබුවා. එම ජානය පිරිමින්ගේ ජානය වගේ නෙමෙයි, මවගෙන් දියණියට, දියණියගෙන් ඇයගේ දියණියට ආදි වශයෙන් නොවෙනස්‌ව යන ජානයක්‌. මේ ජානය විශ්ලේෂණය කළායින් පසු ජාන විද්‍යඥයින් එළඹුනු නිගමනය තමයි හෝමෝසේපියන් පළමුව අප්‍රි්‍රකාවේ කෙන්යා ප්‍ර්‍රදේශයෙන් බිහිව ඇති බව. ඒ අනුව මේ කෙන්යා ප්‍රදේශයෙන් ඇරඹිලා සංක්‍රමණිකයන් බවට පත්වූ හෝමෝසේපියන්වරු ලෝකයේ ආධිපත්‍යය අත්පත් කර ගත් බවට වූ බලගතු මතයක් ඇතිවී තිබෙනවා. මෙම මතය මා නම් එතරම් පිළිනොගන්නා නමුත් ලෝකය පුරාම මානව විභේදනයන් පැවතුණා. පීකිං මිනිසා නිට්ටෑවන් වැනි අය ඒ වගේම අපේ වැදි ජනයා වැනි පිරිස් ඔවුන්ට විවිධ අවස්‌ථාවල පැමිණි සංක්‍රමණිකයින්ගේ ජාන හමු වූ බවයි වාර්තා වෙන්නේ.
එයට ආගමික කියවීමනුත් ඉතා වැදගත්. විශේෂයෙන්ම බයිබලය ප්‍රමුඛ මැදපෙරදිගින් බිහි වූ ආගම්වල උත්පත්ති කතාවන් මගින් ඉතා සරළව පැවති ජීව විශේෂ සංකීර්ණ ජීව විශේෂ බවට පත්වීමත් නෝවාගේ පුතුන් තිදෙනා වන ෂෙන් හැම් සහ ජෙප්ගෙන් ලෝකය බිහි වූ බවත් වාර්තා වෙනවා. මේ ෂෙන් හැම් සහ ජෙප් පිළිවෙලින් හඳුනා ගනු ලැබෙන්නේ, සුදු මිනිස්සු එහෙම නැත්නම් කලු මිනිස්සු, කහ මිනිස්සු ලෙසයි. මෙය ඉතාමත්ම රළු බෙදීමක්‌ නමුත් මේක එක්තරා ආකාරයකට මේ ආගමික කියවීම දැන් විද්‍යාත්මක කියවීමක්‌ බවටත් පරිවර්ථනය වී තිබෙනවා. විශේෂයෙන්ම ඩාවින් විසින් සිය පරිනාමවාදය ඉදිරිපත් කළා. එමගින් අභ්‍යන්තරයේ සිදුවන කිසියම් වෙනස්‌වීම්වලින් බිහිවන ජීව විශේෂ තරඟය විසින් පරිසරයේ අභියෝගවලට මුහුණ දෙමින් ජය ගන්නා බවත්, ඔවුන් ආධිපත්‍ය දරණා බවටත් ඔහු මතයක් පළ කළා. එතනදී මේ අභ්‍යන්තර වෙනස ඇතිවීම සසම්භාව්‍ය සිද්ධියක් හැටියටයි විස්තර වුණේ. කෙසේ වෙතත් ඔහුට අභියෝගයක්‌ එල්ල කරමින් ලමාක්‌ කිව්වේ පාරිසරික තත්වයන් විසින්ම, අන්‍යයන්ගේ බලපෑම විසින්ම මේ වෙනස්‌වීම් සිදුවන බවයි. කෙසේ වෙතත් එය මෙතනදී වාද විවාද කරන්න සුදුසු කාරණයක්‌ නොවුනත් ලමාක්‌ගේ මතය වඩා වැදගත් මතයක් බව ඩාවින්ට වඩා අප පිළිගත යුතුයි වර්තමාන ලෝක තත්වයත් සමග.
ඒ වගේම අපේ බුද්ධ ධර්මයෙත්, එහි එන අග්ගඤ්ඤ සූත්‍ර්‍රයේ මානව පරිණාමය ගැන ඉතා වැදගත් ප්‍ර්‍රකාශනයක්‌ කෙරිලා තිබෙනවා. එය බොහෝ දුරට බටහිර විද්‍යාත්මක මතයට ඉතා සමානයි. කිසියම් ආකාරයක සරළ ජීවීන්ගේ සිට සංකීර්ණ ජීවීන් දක්වා තණ්‌හාව නිසා මිනිස් පරිණාමය සිදු වූ ආකාරය අග්ගඤ්ඤ සූත්‍ර්‍රය දේශනා කොට තිබෙනවා. රාජ්‍යය, රජෙක්, සමාජ කණ්ඩායම් ඇති වූ ආකාරය, එහිදී සිදු වූ පරිසරය සමග වූ අරගලය, මානවයා අතර අරගලය එක්තරා සරල බසකින් ඒ අග්ගඤ්ඤ සූත්‍ර්‍රයේ විස්තර කොට තිබෙනවා. සමහරු මෙය බෞද්ධ දේශනාවක්‌ හැටියට හඳුනා ගන්නෙත් නැහැ. නමුත් කිසියම් බලගතු පරිණාමවාදී මතයක් එහිදී ඉදිරිපත් වී තිබෙනවා. කෙසේ වෙතත් මෙයින් අප හඳුනාගත යුතු කාරණා තිබෙනවා. විද්‍යාඥයින් හිතනා තරම් සරළ ක්‍රි්‍රයාවලියක්‌ නෙමෙයි මිනිසාගේ පරිණාමය.
ඒ වගේම මිනිසාගේ නෑ හිත මිත්‍ර්‍රයින් තවත් අතිවිශාල ප්‍ර්‍රමාණයක්‌ ලෝකයේ ජීවත් වූ බවත් නිට්ටෑවන් හා පීකිං මිනිසා අපේ මුතුන් මිත්තන්ගේ ජීවමය කොටස් බවත්, ඔවුන්ගේ ජාන අපේ සිරුරුවල තිබෙන බවත් අප අමතක නොකළ යුතුයි. ඉතින් පීකිං මිනිසා සහ නිට්ටෑවන් පිළිබඳව අප තවත් සොයා බැලිය යුතුයි. පිකිං මිනිසාගේ නම් පොසිලය හමු උනා. නිට්ටෑවන් පිළිබඳව අපද සොයා බැලිය යුතුයි.
පාඨලී චම්පික රණවක
divaina
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
නිට්ටෑවන් කල්ලි ගැසී වැද්දන් මරාගෙන කෑ හැටි....
මෙතෙක්‌ කතාව -
ස්‌පාඤ්ඤ ජාතික මානව විද්‍යාඥයකු වූ මහාචාර්ය සැල්වදොර් මාටිනස් 2004 දෙසැම්බර් 26 වැනිදා හටගත් සුනාමියට දින කිහිපයකට පෙර ශ්රී ලංකාවට පැමිණ කුඩුම්බිගල ආරණ්‍ය සේනාසනය අවට වනයෙහි සැරිසරයි. දෙසැම්බර් 25 වැනිදා දහවල් කාලයේදී වනයේදී ඇතිවන හදිසි වැස්‌සකදී ගල්ගුහාවකට දිවයන ඔහු වැස්‌සෙන් බේරීම සඳහා ගුහාව තුළට එන අමුතු ජීවියකු දකී. අඩි 3 ක් පමණ උස නිරුවත් අර්ධ මනුෂ්‍ය පෙනුමක් ඇති මේ ජීවියා ගුහාව තුළ වෛද්‍ය මාටිනස් සිටින බව ඉවෙන් දැනගෙන මහ වැස්‌සේම පලා යයි. මේ සත්ත්වයා කවරෙක්ද?
අද එතැන් සිට.......
නිට්ටෑවන්ගේ කතන්දරය 02
වෛද්‍ය මාටිනස් විසින් දක්නා ලද අර්ධ මනුෂ්‍යයා ශ්රී ලංකාවට ආවේණික මෙයට වසර 150 කට පමණ පෙර වඳ වී ගිය නිsට්‌ටෑවා නමැති සතා බව විශ්වාස කරනු ලැබේ. දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ කාලයේදීත් සිටි නිට්ටෑවා වැදි ජනයාගේ පරම සතුරකු බවත් එදා සිටම නිට්ටෑවන් සහ වැද්දන් අතර අරගල තිබූ බවත් කියති. නිට්ටෑවන් පිළිබඳව ඓතිහාසික සාධක එකතු කළ දෙදෙනකු ගැන වාර්තා වේ. ඉන් පළමුවැන්නා හියු නෙවිල් ය. 1847 ඉපදී 1897 දී මියගිය හියු නෙවිල් අඩ සියවසක්‌ තරම් කෙටි වූ සිය ජීවිත කාලය තුළ විශාල ශාස්ත්රීය මෙහෙවරක්‌ කළ කෙනෙකි. 1869 දී සිවිල් සේවකයකු ලෙස ලංකාවට පැමිණි ඔහු මාතර දිසා විනිසුරු ලෙසද, මධ්‍යම පළාත් මූල්‍ය කටයුතු නිලධාරියා ලෙසද, මඩකලපුවේ දිසා විනිසුරු ලෙසද සේවය කරමින් අවුරුදු 28 ක් මෙහි ගත කළේය. ඒ කාලය තුළ ශ්රී ලංකාවේ වැදි ජනතාව සහ නිට්ටෑවන් ගැන ඔහු ගැඹුරු පර්යේෂණයක්‌ කළේය. ඔහුගේ පර්යේෂණ පත්‍රිකා දහස් ගණනක් බ්‍රිතාන්‍ය පුස්‌තකාලයේ අදටත් තැන්පත් කර තිබේ. සිංහල භාෂාව හොඳින් උගෙන එහි ප්‍රවීණයකු වූ හියු නෙවිල් "සිංහල කවි" ගැන ඉංගී්‍රසි පොතක්‌ද ලියා තිබේ.
නිට්ටෑවන් ගැන අනෙක් පර්යේෂණය කළ තැනැත්තා කපිතාන් ඒ. ටී. රඹුක්‌වැල්ලය. ශ්රී ලංකාවේ නිට්ටෑ ප්‍රජාව විසින් වන්දනාමාන කරන ලද ගලින් තැනූ පූජාසන කීපයක් 1963 මැයි මාසයේදී නැගෙනහිර පළාතේ මහලේනම කැලය මැදදී ඔහුට හමු විය. මුහුදු මට්‌ටමින් අඩි 100 ක් උසින් පිහිටි මහලේනම ප්‍රදේශය වනාන්තර 7 කින්ද (ජුල්පල්ලම කැලය, අලිරාවල කැලය, මහලේනවඑලිය, තිරුපොකුණ කැලය, ලේනම කැලය, හිදපලුගස්‌වැව කැලය) බඹරගස්‌තලාව සහ බකුරේ යන ජනාවාසවලින්ද කුඩුම්බිගල කන්දෙන්ද ලේනමආර නමැති ගංගාවෙන්ද සමන්විතය. ලොව විසූ ප්‍රාථමික මනුෂ්‍ය වර්ග සියල්ල ගැන පර්යේෂණ කර ඇති බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයකු වූ ආචාර්ය ඔස්‌මාන් හිල් 1945 දී ශ්රී ලංකාවට පැමිණ නිට්ටෑවන් ගැන පර්යේෂණයක්‌ කළේය. ඔහුගේ අදහස වූයේ නිට්ටෑවා යනු මෙයට වසර ලක්ෂ 19 කට පෙර ලොව පහළ වී වසර 70000 කට පෙර මිහිමතින් වඳව ගිය හෝමෝ ඉරෙක්‌ටස්‌ මානවයාගේ වඳ නොවී ඉතිරි වූ අර්ධ මනුෂ්‍ය කොට්‌ඨාසයක්‌ ලෙස නිට්ටෑවන් හැඳින්විය හැකි බවය. (ඔහු තිබ්බතයේ ජීවත් වන බවට සැක කෙරෙන "යෙටි" නමැති හිම මිනිසා ගැන ද පර්යේෂණ කර ඇත.)
වැදි ජනතාවගේ පැරණි කතාන්දරවල නිට්‌ටෑවන්ට ප්‍රමුඛ තැනක් හිමි වේ. සිංහලයන්ගේ ජන කතාවල ප්රධාන චරිත වන යකුන්, යෝධයන්, රජවරුන්, දෙවිවරුන් සහ මායාකාරයන් මෙන් වැදි කතාන්දරවල හැම තැනකම පාහේ නිට්ටෑවෝ වූහ. නිට්ටෑවා යන වචනය දෙවිදියකින් අර්ථකථනය කරනු ලැබේ. සමහරුන් කියන්නේ නිට්ටෑවා දිගු නිය ඇති සත්ත්වයකු නිසා නිය ඇත්තා යනුවෙන් මුලදී හඳුන්වන ලද බවත් පසුව එම වචනය නිට්ටෑවා බවට පත්වූ බවත් ය. ලේනම සහ කුඩුම්බිගල වනාන්තරවල සිටි නිට්ටෑවන් රැළ වැදි ජනතාව විසින් මෙයට වසර 150 -200 අතර කාලයකට පෙර සංහාරය කරන ලදී. (එම පුවත පිළිබඳ විස්‌තරය මේ ලිපි පෙළෙහි අන් තැනක පළවේ) මුලදී නිට්‌ටෑවන්ට නමක්‌ නොතිබූ බවත් වැද්දන් විසින් ඔවුන් හඳුන්වන ලද්දේ 'යකුන්' යනුවෙන් බවත් පසුව ඔවුන් නිට්‌ටාවටම (ස්‌ථිර ලෙසට) සංහාරය කරන ලද නිසා නිට්ටෑවන් යන වචනය බිහි වූ බවත් කියනු ලැබේ. එසේම මේ සත්ත්වයා අග්නිදිග ආසියානු ගොඩබිම් වූ අන්දමන් දූපත්, මැලේසියාව, තායිලන්තය, පිලිපීනය යනාදියෙහි මෙයට වසර දහස් ගණනකට පෙර ජීවත් වූ නෙගි්‍රටෝස්‌ ප්‍රාථමික මනුෂ්‍ය වර්ගයක ලාංකීය ඥතියකු බවටද මතයක් පවතී.
නිට්ටෑවා පිළිබඳ හියු නෙවිල් සොයාගත් කරුණු මෙසේය
නිට්ටෑවා යනු අඩි 3 ක් උස අර්ධ මනුෂ්‍යයෙකි. නිට්ටෑ ගැහැනිය අඩි දෙකහමාරක් උසය. මේ සත්ත්වයන් ජීවත් වන්නේ නිරුවතිනි. දිග ශක්තිමත් බාහු, ශක්තිමත් ඇඟිලිවල හටගත් දිගු ඝනකම් උල් නියපොතු, විශාල පතුල් සහිත පාද, ඇඟ පුරා වැඩුණු රතු පැහැති ලෝම විශාල ඇහි බැම සහ ඇතුළට නෙරා ගිය ඇස් කුහර නිට්ටෑවාගේ බාහිර පෙනුමය. ඔවුහු ආයුධ පාවිච්චි නොකරති. කිසිදු ප්‍රාථමික ගල් ආයුධයක් හෝ ලී ආයුධයක් ඔවුන් සතුව නැත. ඔවුන් ආයුධ වෙනුවට පාවිච්චි කරන්නේ ශක්තිමත් බාහු සහ උල් නිය සහිත ඇඟිලිය. ගෝන මුව කුළු හරක් වැනි විශාල සතුන් වටලා උන්ගේ ඇඟට රොත්ත පිටින් පනින නිට්ටෑවා එම සතුන් බිම පෙරළාගෙන නියපොතුවලින් සූරා කටින් හපා මරා දමති. ඉන්පසු ඒ මස් අමුවෙන්ම අනුභව කරති. කබරගොයා, තලගොයා, කටුස්‌සා වැනි සත්තු ද ඔවුන්ට ආහාර වෙයි. ඊට අමතරව හුදෙකලාව වනයේ සැරිසරන වැද්දන් සහ වැදි දරුවන් ද මරා කෑමට නිට්ටෑවෝ පුරුදුව සිටියහ. වැදි ගැහැනුන්ට අතවර කර පසුව ඔවුන් මරා අනුභව කිරීමද නිට්ටෑවන් වෙතින් සිදු විය. ඔවුන් ජීවත් වූයේ 10 සිට 20 දක්වා වූ රංචු වශයෙනි.
හියු නෙවිල් 1886 දී ලියා පළ කළ ලියෑවිල්ලකට අනුව නිට්ටෑවාගේ වාසස්‌ථානය වූයේ ගල්ගුහාවක්‌ හෝ ගහක්‌ මත තනන ලද වේදිකාවක්‌ය. මෙයට වහළක්‌ තිබූ අතර එය හෙවිල්ලා තිබුණේ එය පිහිටි ගහේ කොළවලිනි. ඔවුන්ට වැදි බස සිංහල හෝ දෙමළ කතා කළ නොහැකි විය. එහෙත් මූලික වචන කිහිපයකින් සමන්විත, කටින් නගන උරුවම් බෑමට සමාන ශබ්ද කිහිපයක්‌ද සහිත තෙළිඟු හා සමාන භාෂාවක්‌ ඔවුහු කතා කළහ.
නිට්ටෑවන්ගේ බල ප්‍රදේශවලට වැද්දන් ඇතුළු වූයේ නැත. එයට හේතුව මනුෂ්‍යයන් හෝ තිරිසනුන් ඝාතනය කිරීමේදී උන් අනුගමනය කළ කෲර විදියයි. වැද්දා සතෙකු දඩයම් කළ විට එම සතා හම ගැහුවේ හෝ එම සතාගේ ගාත් කපා වෙන් කර ගන්නේ සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රාණය නිරුද්ධ වූ පසුවය. එහෙත් නිට්ටෑවා සතකු අනුභව කළේ ඒසතා පණපිටින් සිටියදීමය. වැද්දකු හසු වූ විට ඔහු පණ පිටින් දඟලද්දීම ඔහුගේ අතපය අමු අමුවෙන්ම කඩාගෙන කෑමට නිට්ටෑවෝ පුරුදුව සිටියහ. එබැවින් නිට්ටෑවන්ගේ බල ප්‍රදේශ තුල ගෝණන් සහ මුවන් කොතරම් සිටියත්, පැණි ලබා ගැනීමට හැකි මීවද කොතරම් තිබුණත් වැද්දො එහි ඇතුළු නොවීමට වග බලා ගත්හ. නිට්ටෑවා පිළිබඳ තවත් විශේෂ කාරණයක්‌ වූයේ ගින්දර මොළවා ගැනීම පිළිබඳ ඔවුන් තුළ කිසිදු දැනුමක්‌ නොතිබීමය. ඒ නිසා මස් වර්ග පිළිස්‌සීමකින් තොරව අමුවෙන්ම කෑමට ඔවුහු පුරුදුව සිටියහ. ඒ අතර වැද්දන් විසින් පළහන ලද මස් කෑමට ඔවුහු අධික ලෙස ආශා කළහ. ඒ අනුව දඩයමේ වනමැදට යන වැද්දකු හෝ දෙදෙනකු මස් පළහන විට ඔවුන් වට කළ නිට්ටෑවෝ වැද්දන් මරා දමා පළහන ලද මස් අනුභව කර වැදී මළකඳන් ද කා දැමූහ. එහෙත් නිට්ටෑවන් කිසිදු විටෙක තම වර්ගයාගේ මාංශය අනුභව කළේ නැත. මෙයට වසර 150 - 200 දක්වා කලකට පෙර මේ අර්ධ මනුෂ්‍ය වර්ගයා මිහිමතින් තුරන් වී ගියද ඇතැම් විදේශික මානව විද්‍යාඥයන් විශ්වාස කරන්නේ අදටත් ඔවුන්ගෙන් කිහිපදෙනකුවත් වනය තුළ ජීවත් වන බවය
අනුර සොලමන්ස්
divaina
;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;
උපුටා ගැනීම් සහිතයි .... දයාබර පාථක සහෘදයිනි ඔබ මෙම වෙබ් අඩවිය හා පළකෙරෙන ළිපි පිළිඹඳව සෑහීමකට පත්වේනම් like කිරීමෙන් හා share කිරීමෙන් මිතුරන් අතරේ බෙදාහැරීමට කාරුණික වන්න...ඔබගේ වටිනා අදහස් දැක්වීමද (''Comment'') අගය කොට සළකමි...ස්තුතියි....
අබිරහස් අඩවිය - Abirahas Adawiya
ඔහු මහත් පෙරහරින් අෂ්ට ඵල බෝධිය වැඩම කරවා ගෙන තන්තිරිමල ගල්තලා මත්තයේ රෝපණය කළේය. එතැන් පසු තිවක්ඛ බමුණුගම බෞද්ධාගමික ප්‍රබෝධය වඩ වඩාත් පැතිර ගියේය. ප්රදේශයේ පැතිරීගත් බෞද්ධ ප්‍රබෝධය මූලික කරගෙන සමකාලීනව ඊට යාබදව ගොඩ නැගුණ සුවිසල් විහාර ආරාමයක් හැටියට ඌත්තුවෙල්ලිය විහාර නටබුන් විශ්වාස කළ හැකිය. 
විද්වතුන්ගේ අදහසට අනුව අනුරාධපුරයේ ලෝවාමහා ප්‍රාසාදය වන්ව ඌත්තුවෙල්ලියේ වැඩ සිටි දහස් ගාණක් හිමිවරුන් විනයකර්ම සඳහා මේ මහල් ප්‍රාසාදය භාවිත වන්නට ඇති බව සිතිය හැකිය. ගොඩනැගිල්ලේ කඩා වැටුණු ගල් කණු ද අවට දැකිය හැකිය. ගල් කණු යොදා හැදූ තට්ටු ගොඩනැගිල්ලක නටබුන් මෑතක හමු වී ද නැත. එබැවින් ඌත්තුවෙල්ලිය නටබුන් මෙරට ඉතිහාසය මෙන්ම බෞද්ධ උරුමය පිළිබඳ කැටපතකි. එතැනම යූප ගලක වැදගත් ලකුණ ද අපට දකින්නට ලබිණි. 
තවත් විශේෂයක් වන්නේ ඌත්තුවෙල්ලි නටබුන් අතර වේදිකා කීපයක, ඉපැරණි චෛත්‍ය 4ක පමණ නටබුන් දකින්නට ලැබීමයි. කුඩා හා මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ චෛත්‍ය නටබුන් පැහැදිලිව හඳුනා ගත හැකිය. ඒවා ගඩොලින් කළ බව විසිර ගිය ගඩොල් කඳු දකිද්දී පෙනේ. 
කෙසේ වෙතත් හඳුනා ගත යුතු තවත් බොහෝ නටබුන් ඌත්තුවෙල්ලිය ගිරි ශිඛර කීපය ආසන්නයේ තව බොහෝ තිබිය හැකිය. ගල්ලෙන් තව තවත් තිබිය හැකිය. කාලය ඇවෑමෙන් පොළොවට යට වූ බුදු පිළිම, ආසන ගල්, පඩි ප්‍රාකාර, පොකුණු තව තවත් සොයාගත යුතුව ඇත. 
මීට මහානාගතොට කදම්බ නදී විහාරයයි, ප්‍රදේශවාසී ජනී ජනයා කියන්නට ද පසුබිමක් ඇත. මහා නාග යනු මේ ප්රදේශයේ ජීවත් වූ සිටුවර මට්ටමේ වෙළෙඳ ව්‍යාපාරිකයෙකු බව ඉතිහාසගත තොරතුරු මතු කරයි. ඔහුගේ වෙළෙඳාම වූයේ මේ ප්රදේශයේ සිට උළු, ගඩොල්, කළු ගල් ආදිය විහාර ආදී කර්මාන්ත සඳහා කදම්බ නදිය දිගේ පාරු දිගේ ප්‍රවාහනය කිරීම බවට මතයක් ඇත. ඔහුගේ නමින් මල්වතු ඔයට සම්බන්ධ වන අතු ඇළක් තිබී ඇත. මහානාග තොටෙහි පිහිටි කදම්බ නදී විහාරය යැයි නූතනය මෙතැන නම් කිරීම ඉතා කාලෝචිත බව අප ද විශ්වාස කරමු. 
