Tuesday, July 18, 2023

මරියානා ආගාධයෙන් අත්භූත සතුන් 10 ක් හමුවෙයි.! (අබිරහස් අඩවිය - Abirahas Adawiya - 10 Strange Animals in the Mariana Trench ශාස්ත්‍රීය ළිපි)


මරියානා ආගාධය බටහිර පැසිෆික් සාගරයේ, මරියානා දූපත් වල සිට කිලෝමීටර් 200 ක් හෝ සැතපුම් 124 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇත. අගල යනු ලෝකයේ සාගරවල ගැඹුරුම ස්ථානයයි. 

මරියානා ආගාධය සැතපුම් 1,580 ක් සහ කිලෝමීටර් 2,550 ක් වන අතර උපරිම පළල කිලෝමීටර් 69 ක් හෝ සැතපුම් 43 ක් වේ. දන්නා උපරිම ගැඹුර මීටර් 10,984 හෝ අඩි 36,037 කි. අගලේ පතුලේ ඇති ජල පීඩනය ඇදහිය නොහැකි තරම් වන අතර එය මුහුදු මට්ටමේ සාමාන්‍ය වායුගෝලීය පීඩනය මෙන් 1,071 ගුණයකට වඩා වැඩිය. මෙම විශිෂ්ට වාසස්ථානයේ ජීවත් වීම ලෝකයේ වඩාත්ම සිත් ඇදගන්නාසුළු හා පුදුම සහගත සතුන් වේ. ඒවායින් කිහිපයක් පහතින් ගවේෂණය කරන්න. 

ඩම්බෝ ඔක්ටපස් 

ඩම්බෝ බූවල්ලා ඩම්බෝ ඔක්ටපස් මරියානා ආගාධයෙන් සොයාගත හැකිය

ඩම්බෝ බූවල්ලා , ග්‍රිම්පොටූතිස් ලෙසද හැඳින්වේ , එය පෙලජික් කුඩ බූවල්ලාගේ කුලයකි. 1941 ඩිස්නි චිත්‍රපටයේ එම නම ඇති ඩම්බෝ චරිතයට සත්වයාගේ සමානකම නිසා මෙම නම ආරම්භ වී ඇත . ඩම්බෝ බූවල්ලා ප්‍රථම වරට සොයාගනු ලැබුවේ 1883 දී පමණ වන නමුත් පළමු ගැඹුරු මුහුදේ ගිල්විය හැකි යාත්‍රා සොයා ගැනීමෙන් පසු 1990 දශකය වන තෙක් පළමු නිදර්ශකය දැකගත නොහැකි විය.

අනෙකුත් බූවල්ලාට සාපේක්ෂව ඩම්බෝ බූවල්ලා කුඩා වන අතර සාමාන්‍යයෙන් සෙන්ටිමීටර 20 ත් 30 ත් අතර වේ. බූවල්ලාගේ ජෙලටිනස් ශරීරය එය කැමති අධික පීඩන ගැඹුරක පැවතීමට ඉඩ සලසයි. අධික පීඩනය එම ශරීරය මනාව දරාගන්නා  අතර, මතුපිටට ගෙන එන්නේ නම්, එහි සිරුර නිවැරදිව ක්‍රියා කිරීමට නොහැකි වනු ඇත. ~

ගොදුරු ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා උගේ හිසෙහි කෙළවරේ දීප්තිමත් ආකර්ෂණයක් ඇතවිශේෂයෙන් අඳුරු වන අගලේ ඉතා ගැඹුරින් ඇන්ග්ලර් මාළු සොයාගත හැකිය

ඇන්ග්ලර් මාළු

ෆින්ඩිං නීමෝ චිත්‍රපටයේ සාර්ථකත්වයට ස්තූතිවන්ත වන පරිදි  ඇන්ග්ලර් ෆිෂ් ප්‍රසිද්ධ සාගර ජීවියෙකි . එය තරමක් ප්‍රසිද්ධ ජීවියෙකු වන අතර එය හිසෙන් නෙරා එන ආලෝකය නිසා තරමක් කැපී පෙනේ. අසාමාන්‍ය ලෙස හැඩැති සිරුරක් සහ තියුණු දත් ඇත. ගැහැනු සතා සාමාන්‍යයෙන් අඟල් 8ක් පමණ දිගට වැඩෙන අතර පිරිමි සතා දිගින් අඟලක් පමණ වේ. පිරිමින් ගැහැණු සතුන් සමඟ ඒකාබද්ධ වන අතර මත්සයින් දෙදෙනෙකු එක් අයෙකු බවට පත් කරයි.

ෆ්‍රිල්ඩ් මෝරා විශේෂය වසර මිලියන 80 කට වඩා පැරණි ය Frilled Shark යනු බියකරු පෙනුමක් ඇති ගැඹුරු මුහුදේ මෝරකි

19 වන සියවසේදී ජර්මානු ichthyologist Ludwig HP Döderlein විසින් frilled මෝරා සොයා ගන්නා ලදී. එහි ඇති මනරම් පෙනුම සහ මුඛයේ හැඩය නිසා එය බොහෝ විට "සජීවී පොසිලයක්" ලෙස හැඳින්වේ.

ෆ්‍රිල්ඩ් මෝරා
මෝරාට ඊල් වැනි ශරීරයක් ඇති අතර (ඊල්ස් කුඩා, කිරණ වරල් සහිත මත්ස්‍යයන් වන අතර ඔවුන්ගේ දිගටි, පණුවන් වැනි ශරීර සඳහා වඩාත් ප්‍රසිද්ධය. ඒවායේ වර්ණ කළු හෝ තද අළු සිට වර්ණවත් සහ රටා දක්වා විහිදේ. ) එය තද දුඹුරු සිට අළු පැහැයක් සහ උභයාකාර ලෙස . ඔවුන්ගේ දත් ඉහළ හකු ප්‍රදේශයේ 19 ත් 28 ත් අතර ද පහළ හකු ප්‍රදේශයේ 21 සිට 29 ත් අතර ද පිහිටා ඇත.

ඔවුන් ජීවත් වන්නේ මරියානා ආගාධය සහ ඒ අවට වැනි සාගර පතුල අසල සහ ජීව විද්‍යාත්මකව ඵලදායී ප්‍රදේශ අසල ය. 

ගොබ්ලින් මෝරා අසාමාන්‍ය තුණ්ඩය කුමක් සඳහා දැයි තවමත් පැහැදිලි නැත ගොබ්ලින් මෝරාට ඇත්තේ අමුතුම නෙරාගත් නාසයකි

ගොබ්ලින් මෝරා
ගොබ්ලින් මෝරා යනු දුර්ලභ මෝර විශේෂයකි . එහි අසාමාන්‍ය සහ "බඩගා යන" පෙනුම බොහෝ විට විස්තර කරන්නේ පොසිල වැනි (ෆ්‍රිල්ඩ් මෝරාට සමාන) ලෙසය. එය රෝස පැහැති තාර සමක් සහ සුවිශේෂී නාසයේ හැඩයක් ඇත. එය දිගටි සහ පැතලි වන අතර නෙරා ඇති හකු සහ සිහින්, ඇදහිය නොහැකි තරම් තියුණු දත් ඇත.

දිගින් අඩි 10-13 පමණ දක්වා වර්ධනය විය හැකි අතර මිනිසුන්ට කලාතුරකින් දක්නට ලැබේ. මෙයට බොහෝ දුරට හේතු වී ඇත්තේ ඔවුන් ජීවත් වන්නේ මීටර් 100 ක් හෝ අඩි 330 ක් පමණ වන සාගරයේ ගැඹුරින් ය.

දුරේක්ෂ බූවල්ලා (Telescope Octopus )

නල ඇස් සහිත විනිවිද පෙනෙන බූවල්ලා

දුරේක්ෂ බූවල්ලා බොහෝ විට දක්නට නොලැබෙන දුර්ලභ විශේෂයකි

දුරේක්ෂ බූවල්ලා (Telescope Octopus )
දුරේක්ෂ බූවල්ලා යනු විනිවිද පෙනෙන, අත් අටකින් යුත් බූවල්ලෙකු වන අතර එය සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ අවර්ණ වේ. ඔවුන්ගේ බාහු එකම ප්‍රමාණයෙන් යුක්ත වන අතර නලාකාර ඇස් ඇති එකම බූවල්ලා වේ. එය නිරීක්ෂණය කිරීම ඇදහිය නොහැකි තරම් අසාමාන්‍ය දෙයක් වන අතර එය මුලින් ලේඛනගත කරන ලද්දේ 1885 දී ආචාර්ය විලියම් එවන්ස් හොයිල් විසිනි. බූවල්ලා දුර්ලභ විශේෂයකි, එනම් විද්‍යාඥයන් සහ සාමාන්‍ය ජනතාව සාගර ජීවියා ගැන දන්නේ අල්ප වශයෙනි. නමුත් එය වීදුරු බූවල්ලාගේ සමීප ඥාතියෙකු බව විශ්වාස කෙරේ. 

සොම්බි පණුවන් (Zombie Worms )

ගැඹුරු මුහුදේ 'සොම්බි පණුවන්' ජීවත් වන්නේ මරියානා ආගාධයේ ය

සොම්බි පණුවන් (Zombie Worms )
Zombie worms, Osedax ලෙසද හැඳින්වේ, ගැඹුරු මුහුදේ siboglinid polychaetes වර්ගයකි. "Osedax" යන වචනයේ ලතින් භාෂාවෙන් "අස්ථි කන" යන අරුත ඇති අතර තල්මසුන්ගේ මළකුණුවලින් ඇටකටු සිදුරු කිරීමට සහ ආහාරයට ගැනීමට පණුවාට ඇති හැකියාව අදහස් කරයි. ඔවුන් එසේ කරන්නේ අස්ථිය තුළ වසා ඇති ලිපිඩ කරා ළඟා වීමට උත්සාහ කිරීමෙනි. ඔවුන් සඳහා විශේෂ මූල පටක භාවිතා කරයි

බැරලි මාළු

බැරලි මාළුවාට  පැහැදිලි හිස් කබලක් ඇති බැවින් විලෝපිකයන් සොයා බැලීමේ හැකියාව ඇත

බැරලි මාළුවා
Barreleye Fish යනු තවත් ආකර්ශනීය ගැඹුරු මුහුදේ සත්වයෙකි. ඔවුන් සමහර විට ස්පූක් මාළු ලෙසද හඳුන්වනු ලබන අතර අත්ලාන්තික්, පැසිෆික් සහ ඉන්දියන් සාගරවල සෞම්‍ය ජලයේ දක්නට ලැබේ. මත්ස්‍යයන් නම් කර ඇත්තේ ඔවුන්ගේ ඇස්වල හැඩය සඳහා වන අතර එය නල හෝ බැරල් මෙන් පෙනේ. මසුන්ට ගොදුරු වඩාත් පහසුවෙන් හඳුනා ගැනීමට ඉඩ සැලසීම සඳහා ඒවා ඉහළට යොමු කෙරේ. 

ගැඹුරු මුහුදේ ඩ්රැගන්ෆිෂ් ( Deep-sea Dragonfish)

ගැඹුරු මුහුදේ ඩ්රැගන්ෆිෂ් ( Deep-sea Dragonfish)
ඉතා කුඩා ගැඹුරු මුහුදේ අග්‍ර විලෝපිකයෙකි ගැඹුරු මුහුදේ මකර මාළු මරියානා ආගාධයේ ගැඹුරු මුහුදේ මකරුන් සොයා ගත හැකිය

කොරපොතු නැති මකර මාළුවා ලෙසද හඳුන්වන ගැඹුරු මුහුදේ මකරා, ගැඹුරු මුහුදේ විලෝපිකයෙකි. එය, ඇන්ග්ලර් මාළුවා මෙන්, තමන්ගේම ආලෝකය නිපදවයි. විශේෂයෙන්ම ඒවායේ ප්රමාණයට සාපේක්ෂව විශාල දත් ඇත. මත්ස්‍යයාගේ දිග අඟල් හයක් පමණක් වන නමුත් මකරෙකුට සමාන ලක්ෂණයක් ඇති අතර එමඟින් ඔවුන් දරුණු විලෝපිකයෙකු ලෙස පෙනේ. එය ජෛව දීප්තිය ලෙස හැඳින්වෙන ක්රියාවලියක් හරහා එහි ආලෝකය නිර්මාණය කරයි. සතාගේ ෆොටෝෆෝරය හරහා ආලෝකය නිර්මාණය වේ. මත්ස්‍යයා ගොදුරු සහ විභව සහකරුවන් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට එය භාවිතා කරයි. 

මුහුදු පිපිඤ්ඤා (Sea Cucumber )

මුහුදු පිපිඤ්ඤා (Sea Cucumber )
ගැඹුරු මුහුදු පතුලේ මුහුදු ජීවීන්ගෙන් අතිමහත් බහුතරයක් ඇති අතර ඔවුන්ගේ ගුදය හරහා හුස්ම ගනී මුහුදු පිපිඤ්ඤා ජීවත් වන්නේ මරියානා ආගාධයේ ගැඹුරේය මුහුදු පිපිඤ්ඤා යනු Holothuroidea පන්තියේ කුඩා ecinoderm වේ. ඔවුන් සම් පදම් සහිත සමක් සහිත මරීනා සතුන් වේ. ඔවුන්ගේ සිරුරු දිගු වන අතර ලොව පුරා මුහුදු පතුලේ දක්නට ලැබේ. ලොව පුරා හොලොතුරියන් විශේෂ 1,700 ක් පමණ ඇත, නමුත් ඒවායින් බොහොමයක් ආසියානු පැසිෆික් කලාපය වටා සංකේන්ද්‍රණය වී ඇත. මෙයින් සමහරක් මරියානා ආගාධයේ ගැඹුරේ ජීවත් වෙති.

ඔවුන් පැහැදිලිවම පිපිඤ්ඤා වලට  සමාන වන ඔවුන්ගේ හැඩය නිසා නම් කර ඇත. සමහර විට, මුහුදු පිපිඤ්ඤා මිනිස් පරිභෝජනය සඳහා යෙදා ගනී, නමුත් ඒවා සාගර පරිසර පද්ධතිවල වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. ඔවුන් අපද්‍රව්‍ය සහ අනෙකුත් ද්‍රව්‍ය බිඳ දමමින් ඔවුන්ගේ පරිසර පද්ධති පිරිසිදු කරයි. 

ගොළුබෙල්ලන්

Snailfish
කොරපොතු රහිත ඇදහිය නොහැකි තරම් ගැඹුරු මුහුදේ වෙසෙන මාළුවෙකි මතුපිටට ගියහොත් පුපුරා යනු ඇත Snailfish මරියානා ආගාධයේ ඇදහිය නොහැකි තරම් ගැඹුරට ජීවත් වේ Snailfish යනු ආක්ටික් සිට ඇන්ටාක්ටික් සාගරයේ ජීවත් වන අසාමාන්ය හා ආකර්ශනීය විශේෂයකි. විද්‍යාව දන්නා ලද ගොළුබෙල්ලන් විශේෂ 410 කට වඩා තිබේ. නමුත් විස්තර නොකළ වෙනත් විශේෂ තිබේ. ඔවුන් ජීවත් වන්නේ මතුපිට සිට අඩි 26,200 ක් හෝ මීටර් 8,000 ක් පමණ ගැඹුරේ ය. අවාසනාවකට මෙන්, ගොළුබෙල්ලන් අසාමාන්ය ලෙස අධ්යයනය කර ඇති අතර, ඔවුන්ගේ ජීවිත හෝ පුරුදු ගැන දන්නේ අල්ප වශයෙනි. ලිහිල් සමක් ඇති නමුත් ඒවා කොරපොතු රහිත ය. ඔවුන්ගේ දත් කුඩා වන අතර, ඔවුන්ගේ හිසෙහි කැපී පෙනෙන සංවේදී සිදුරු ඇත. 

ළිපිය සැකසීම

වසන්ත විතාරණ - අබිරහස් අඩවිය (පරිපාලක)

================================================

No comments:

Post a Comment